KPI คืออะไร ทำไมทุกธุรกิจ ควรหันมาใช้

 

• 

KPI คืออะไร ทำไมทุกธุรกิจ ควรหันมาใช้

ในทุกๆ ปีของการทำงานในบริษัทจะมีช่วงเวลาที่สำคัญของคนทำงานได้แก่ การปรับเงินเดือน และการจ่ายโบนัส โดยจะมีการประเมินผลงานของพนักงานในช่วงกลางเดือน หรือ ปลายปี ดังนั้นหลายบริษัทพยายามหาหนทาง หรือวิธีการทีสามารถประเมินผลงานของพนักงาน ออกมาเป็นตัวเลข เชิงปริมาณ หรือจำนวน ที่ชัดเจน ซึ่งในการประเมินผลงานของพนักงานมีหลายอย่าง แต่ที่นิยมใช้กันอย่างแพร่หลาย คือ KPI โดย KPI คืออะไร ? ซึ่งจะทำให้เห็นภาพรวมของการทำงานของพนักงานว่าได้มีการบรรลุวัตถุประสงค์ของตนเอง หรือของแผนกหรือไม่ ซึ่งบางบริษัทก็อาจจะมีผลต่อการขึ้นเงินเดือน หรือ การให้โบนัส วันนี้ SGEPRINT จะมาทำความรู้จักกับเจ้า KPI กันให้มากขึ้น ไปดูกันเลย

สารบัญ

• KPI คืออะไร
• สามารถแบ่งประเภทของ KPI ได้เป็น 2 แบบ
• ขั้นตอนการสร้าง KPI คืออะไร
• องค์ประกอบที่ทำให้  KPI ประสบความสำเร็จ
• ประโยชน์ของ KPI คืออะไร
• ข้อเสีย ของ KPI คืออะไร

KPI คืออะไร

คำว่า KPI ย่อมาจากคำว่า Key Performance Indicator โดยแต่ละคำก็มีความหมายซ่อนอยู่

• Key : จุดหลัก หัวข้อหลัก หรือ เป้าหมายหลัก
• Performance : ประสิทธิภาพ ประสิทธิผล หรือ ผลของการกระทำ
• Indicator : ตัวชี้วัดหรือดัชนีชี้วัด

KPI คืออะไร ? คือตัวดัชนีที่ชี้วัดผลงาน เป็นเครื่องมือที่องค์กรต่างๆ ใช้ในการประเมินผลงานพนักงาน และวัดความสำเร็จของกิจกรรม หรืองานต่างๆ ที่ได้กำหนด KPI ระดับสูง รวมถึงผลประกอบการของบริษัท และ KPI ระดับต่ำ รวมถึงผลประกอบการของแต่ละแผนกและพนักงานแต่ละคน

KPI ที่วัดได้ง่าย และพบเห็นบ่อยๆ คือ KPI ของฝ่ายขาย หรือ ทีมพนักงานขาย โดยที่แผนกขายทั่วไปก็จะถูกวัดผลการทำงานด้วยการสร้างยอด ใครขายได้เยอะก็ถือว่าเป็นพนักงานดีเด่น KPI แบบนี้เรียบง่ายและตรงต่อเป้าหมายธุรกิจมากที่สุด เพราะ KPI หลักของธุรกิจก็คือการขาย รายได้ และกำไรเช่นกัน

สามารถแบ่งประเภทของ KPI ได้เป็น 2 แบบ

• การวัดผลทางตรง ดัชนีชี้วัดความสำเร็จ (KPI) ประเภทนี้จะแสดงผลออกมาโดยตรงอย่างชัดเจน ไม่ต้องตีความใดๆ โดยอาจจะแสดงเป็นตัวเลขบ่งบอกค่าตามความเป็นจริง และมีหลักฐานตรวจสอบได้ มาตรวัดจะอยู่ในระดับ Ratio Scale แบบมาตราวัดอัตราส่วน อย่างเช่น จำนวนการขาดงาน จำนวนการมาสาย
• การวัดผลทางอ้อม ดัชชีชี้วัดความสำเร็จ (KPI) ประเภทนี้จะไม่แสดงผลออกมาโดยตรงอย่างชัดเจน จะต้องวัดโดยผ่านกระบวนการทางสมองเพิ่มเติม เช่น การวัดทัศนคติ, ความรู้, บุคลิกภาพ เป็นต้น เป็นการประเมินที่ขึ้นอยู่กับความพึงพอใจของแต่ละบุคคลด้วยเช่นกัน มาตราวัดจะอยู่ในระดับ Interval Scale หรือมาตรวัดอันตรภาค หรือมาตราวัดแบบช่วง ที่ประเมินตามความเห็นส่วนบุคคล ชั่งน้ำหนักในการให้คะแนนตามเกณฑ์ส่วนตัวที่แตกต่างกัน

ขั้นตอนการสร้าง KPI คืออะไร

• ขั้นตอนแรกควรกำหนดวัตถุประสงค์ หรือผลลัพธ์ ที่บริษัทต้องการ เช่น เช่นผลลัพธ์ของ KPI สามารถที่จะช่วยสะท้อนให้เห็นผลของการปฏิบัติงานของพนักงานได้อย่างถูกต้อง หรือใกล้เคียง เป็นที่ยอมรับของพนักงาน
• กำหนดปัจจัยของความสำเร็จ ที่สัมพันธ์กับวัตถุประสงค์หรือผลลัพธ์ที่บริษัทต้องการ เช่น ปัจจัยด้านคุณภาพ ปริมาณ ต้นทุน การส่งมอบ ความพึงพอใจของลูกค้า ความปลอดภัย และการเพิ่มผลผลิต
• กำหนดตัวดัชนีชี้วัดที่ที่จะใช้เป็นเกณฑ์ในการวัดผลสำเร็จของงาน ที่แต่ละแผนก หน่วยงาน ยอมรับ และสามารถดำเนินการกระทำตามได้ โดยต้องแสดงการคำนวณ วิธีการคำนวณของแต่ละดัชนีให้ชัดเจน
• กลั่นกรองดัชนีชี้วัดเพื่อหาดัชนีชี้วัดหลัก โดยจัดลำดับและกำหนดน้ำหนักความสำคัญของดัชนีชี้วัดแต่ละตัว
• นำดัชนีทั้งหมดกระจายให้แต่ละหน่วยงาน และผู้ที่เกี่ยวข้องรับทราบ
• จัดทำ KPI Dictionary โดยระบุรายละเอียดที่สำคัญของดัชนีชี้วัดแต่ละตัว เช่น KPI Name , Definition, Unit of Measure, Formula, Data and Source, Owner

องค์ประกอบที่ทำให้  KPI ประสบความสำเร็จ

• มีความชัดเจน วัดผลได้ ควรมีข้อมูลที่เพียงพอ สามารถทำได้จริง และที่สำคัญ ผู้ที่เกี่ยวข้อง หรือ ทุกฝ่ายมีความเข้าใจตรงกัน หลายๆ ฝ่ายที่เกี่ยวข้อง ไม่ว่าจะเป็นเจ้าของบริษัท ผู้จัดการ พนักงานควรมีการประชุมพูดคุยหาข้อสรุปก่อนที่จะกำหนด KPI
• ประเมินผลอย่างไม่ลำเอียง หัวหน้างาน หรือผู้ประเมินต้องประเมินให้อยู่ในกรอบความเป็นจริง ผู้ประเมิน และผู้ประเมินควรมีความใกล้ชิด หรือได้เห็นประสิทธิภาพการทำงานของผู้ทำงานจริงๆ
• มีกรอบเวลาที่เหมาะสม ในการประเมินต้องมีระยะเวลาที่สามารถดำเนินการได้จริง เช่น กำหนดให้ฝ่ายขายหาลูกค้ามาเซ็นสัญญามูลค่าให้ได้ 100 ล้าน ใน 1 เดือน ซึ่งดูตากระยะเวลาและยอดขายดูแล้วเกินจริง ไม่ค่อยสัมพันธ์กันเท่าไหร่
• ไม่ยากหรือง่ายเกินไป ช่วยให้สร้างแรงจูงใจให้และพนักงานอยากบรรลุเป้าหมาย ในบางที่กำหนดการขาดลา มาสาย อยู่ในอัตราส่วนของการประเมินโบนัสด้วย ทำให้พนักงานส่วนใหญ่ที่อยากได้โบนัสมีแรงจูงใจที่จะมาเช้ากันมากขึ้น

ประโยชน์ของ KPI คืออะไร

• ประเมินผลและชี้วัดประสิทธิภาพการทำงานของบุคคลแต่ละตำแหน่ง ว่าสามารถบรรลุวัตถุประสงค์ที่วางไว้ได้หรือไม่ หรือควรปรับปรุงอะไร เมื่อวัดผลเสร็จแล้ว ควรมีการตรวจสอบข้อบกพร่องแล้วแก้ไข
• มองเห็นภาพรวมของบริษัท สามารถที่จะชี้วัดความสำเร็จขององค์กรได้ ว่าสามารถบรรลุเป้าหมายที่องค์กรวางไว้ได้หรือไม่ ทำให้ทราบว่าตัวชี้วัดไหนเป็นตัวชี้วัดที่มีผลกระทบกับบริษัท และทำการปรับปรุงแก้ไขได้
• การประเมินผลที่มีประโยชน์ต่อการพิจารณาขึ้นเงินเดือนพนักงาน หรือโบนัสประจำปี
• ใช้เป็นเกณฑ์พิจารณาในการตั้ง KPI ในปีต่อๆ ไป ว่าจะเพิ่ม หรือลดอะไร
  
• นำผลมาใช้ในการวางแผนงานตลอดจนแผนการลงทุน ไปจนถึงประเมินงบประมาณในปีหน้าได้

ข้อเสีย ของ KPI คืออะไร

• สร้างความเข้าใจผิด ในบางครั้งเมื่อผลการประเมินออกมาบางคนได้เกรด A บางคนได้เกรดไม่ดี บางคนคิดว่าตัวเองทำงานหนักน่าจะได้เกรดที่ดีกว่านี้ นั้นเพราะว่า ตำแหน่งงาน ลักษณะของงานที่แตกต่างกันออกไปอาจสร้างความเข้าใจผิดได้
• นำ KPI มาใช้ผิดวัตถุประสงค์ บางที่นำ KPI มากำหนดเพื่อบีบบังคับให้พนักงานลาออก หรือไล่พนักงานออก ซึ่งถือว่าเป็นการสร้างบรรยากาศภายในองค์กรที่ไม่ดีเท่าไหร่นัก
• เกิดความเครียดกับพนักงาน มีการกำหนดวัตถุประสงค์ หรือ KPI ที่สูงมากเกินไป ทำให้ตามยังไงก็ไม่มีวันสำเร็จ หัวหน้าหน้าก็พูดกดดันอยู่ตลอด พนักงานอาจจะสะสมความเครียด พาลไม่ทำงาน หรือลาออกซะดื้อๆไปก็มี

เราคงเห็นประโยชน์ของ KPI กันแล้วว่ามีอะไรบ้าง ซึ่งหากบริษัทคุณมีการใช้งาน KPI ที่ถูกต้อง นำมาใช้ให้ถูกวิธี และต้องทำความเข้าใจในเรื่องนี้กับพนักงานและผู้บริหารทุกระดับในองค์กร ก็จะช่วยองค์กรขับเคลื่อนไปข้างหน้าได้ เนื่องจากงานเป้าหมายที่วางไว้ประสบความสำเร็จ บรรลุวัตถุประสงค์ ตัวพนักงานที่ถูกประเมิน รู้ว่า KPI คือ อะไร เมื่อได้รับการประเมินที่ดี คุ้มค่ากับที่ลงแรงไป ก็มีแรงจูงใจที่จะทำงานให้ดีขึ้น รู้ว่าควรทำอะไร มีหน้าที่อะไร เมื่อทั้งพนักงาน และองค์กรรู้ว่า เป้าหมายคืออะไร ต้องทำอย่างไรถึงบรรลุเป้าหมาย บริษัทก็จะเจริญก้าวหน้าอย่างแน่นอน

🎯 สามารถอ่านบทความธุรกิจมากมายต่อ :
รู้จักกับ SME คือ อะไร มีกี่ประเภท
ธุรกิจ startup คืออะไร ใครๆ ก็พูดถึง
แนะนำ 5 ธุรกิจออนไลน์ มาแรงปี 2021 เด็ดๆ ที่น่าสนใจ

ที่มา https://sgeprint.com/article/kpi-คืออะไร-ทำไมทุกธุรกิจ-ค/